Info over dit tafereel

In dit thema showen 17 fashion dolls op de catwalk, zowel in originele vintage, hedendaagse en repro Mattel outfits als een kloonproductie. De modeshow wordt bijgewoond door 16 toeschouwers. De vintage poppen omvatten de Bubble cut Barbie van de tweede reeks (1962-67)(Versie met rood badpak Helenca, heeft de vermelding Midge TM 1962 Barbie). De eerste versie droeg een zwart wit gestreept badpak en had de vermelding Barbie en het jaartal in Romeinse cijfers. De andere zijn exemplaren van de Fashion Queen met gemodelleerd haar die met 3 pruiken verkocht werd en die vanaf 1962 werd geproduceerd. Het derde model is de Swirl Ponytail die voor het eerst werd uitgebracht in 1964. De andere Barbies zijn poppen met het Mackie face (hier ook met model muse body), het Superstar, Summer en CEO face. Er loopt ook een kloon mee: de Wendy van UNEEDA. De vintage modellen defileren volgens datering van de outfits, gevolgd door de hedendaagse poppen eveneens in de volgorde van hun datum van lancering

De respectievelijke lijsten van de outfits, poppen op de catwalk en het publiek zijn te vinden bij de vitrine.

Waar komt deze pop vandaan? Wie is de moeder van Barbie? Hoe kwam ze tot het concept van de modepop?

Het concept van Barbie de fashion doll van Ruth Handler was geïnspireerd op de papieren poppen van volwassen vrouwen waarop de papieren outfits met papieren overslagklemmetjes konden worden bevestigd. Ze wou dit concept in 3D creëren. Tijdens een reis door Europa in 1956 ontdekt ze in Luzerne in Zwitserland de pop Bild Lilli. Bild Lilli is 30 cm groot heeft een paardenstaart en met dikke eyeliner aangezette ogen. Er is een versie van het verhaal die stelt dat ze 3 exemplaren koopt waarvan 1 voor haar dochter Barbara en 2 voor de ingenieurs van het bedrijf Mattel dat ze samen met haar man Elliott en een associé in 1945 oprichtte. Drie jaar later maakt Barbie haar debuut op de speelgoedbeurs in New York: 9 maart 1959 is dan ook haar officiële geboortedatum.

Barbie moest oorspronkelijk een 16-jarige teenager voorstellen, maar haar ronde vormen en geschminkte gezicht waren de aanleiding tot heel wat controverse. De verklaring is te vinden bij de inspiratiebron Bild Lilli.

Bild Lilli was geen speelpop maar eerder een ‘toy’ voor de mannen. Oorspronkelijk was ze de personage in een tekenstrip die werd gepubliceerd in de krant Bild Zeitung. Op 24 juni 1952 blijft in de zet- en drukproef op bladzijde 2 een krantenkolom oningevuld. Op verzoek van de redactie maakt de karikaturist Reinhardt Beuthien de eerste versie van de komische titelfiguur Bild Lilli die bij een waarzegster haar toekomst laat voorspellen. De waarzegster voorspelt haar natuurlijk een leven van rozengeur en maneschijn of une vie – letterlijk- en rose !

De oorspronkelijke kolomopvulling ontwikkelt zich verder tot een succesvol vervolgverhaal. De figuur met ronde vormen van Bild Lilli beantwoordt aan het schoonheidsideaal van de jaren 50. Met haar pruilmondje en zwart aangezette wimpers zet ze niet alleen de nieuwe modetrends, maar drukt Bild Lilli de naoorlogse nieuw gewonnen vrijheid en levensvreugde van de vrouw uit. Zo is er een strip waarbij een politieagent Bild Lilli op het strand de opmerking maakt dat een tweeledig badpak, bikini dus, verboden is. Waarop de jonge vrouw vraagt welk deel ze moet uittrekken.

Nu zouden we er om glimlachen, maar toen was dergelijke toon brutaal en respectloos. Een jong, zelfbewuste jonge vrouw die haar eigen geld verdient, wordt het voorbeeld voor vele meisjes en vrouwen.

Al na één jaar is Bild Lilli zo populair als reclamepop dat de redactie beslist om de figuur in 3D te laten ontwikkelen door de speelgoedfabrikant O&M Hausser in Neustadt (Coburg). De ontwerper Max WeiBbrot creëert op basis van de striptekening een prototype uit harde plastiek met beweegbaar hoofd en gemodelleerde pumps. Er werden 3 patenten op haar genomen - belangrijk om te weten voor het patenteren van Barbie - :

de rand van het hoofd was ter hoogte van de kin en kwam halverwege de hals

het haar was als een soort toupet met een verborgen schroef op het hoofd bevestigd

haar benen spreiden niet bij het zitten

Van 1955 tot 1964 worden er een 130.000 poppen geproduceerd met verschillende haartinten en in 2 groottes van 19 cm en 30 cm. De kostprijs per pop is respectievelijk 7,5 DM en 12 DM. In die tijd is het gemiddelde maandloon van een kantoorbediende 200 DM à 300 DM…De pop is dus niet goedkoop. Naast de poppen worden er ook 150 sets van kleren op maat met drukknoppen van de firma PRYM gemaakt. Een bijzondere accessoire van de pop is een mini-exemplaar van Bild Zeitung. De poppen waren bestemd voor volwassenen, hoofdzakelijk mannen bedoeld als grap of om te foppen, en was te koop in krantenwinkels naast tabak, drank, chocolade en andere kleine geschenken. Later wordt de marketingstrategie meer gericht op de jonge vrouwen: de reclame in Bild Zeitung zet de mannen aan om een Bild Lilli te kopen in plaats van bloemen. Buiten Duitsland was de pop populair bij kinderen. Drie jaar na de introductie van Barbie besluit Mattel de rechten van Lilli te kopen en in 1964 stopt de productie van Lilli. Mattel had eigenlijk de patenten in Europa nodig en ik denk dat Mattel ook de concurrentie voor Barbie wou wegruimen. Vandaag zijn het zeer begeerde poppen voor collectioneurs. Een exemplaar in originele verpakking kan tot 1000,00 € gaan. We kunnen eigenlijk stellen dat de Amerikaanse Barbie in feite een kloon is van de Europese, Duitse Bild Lilli!

Text door:

Anne Van De Voorde